O Grupo Etnográfico Traxandaina comeza o 2025 cunha iniciativa innovadora: a I Edición das Xornadas Etnográficas: Culturas do Coidado Feminino. Unha Ollada Etnográfica e Antropolóxica. Este evento, centrado no papel das mulleres na historia do coidado e a sanidade, terá lugar ou sábado 15 de marzo na Casa do Saber, Vicerreitorado da USC en Lugo, cunha entrada gratuita ata completar aforo.
A xornada estrutúrase en tres charlas impartidas por especialistas en diferentes ámbitos da sanidade e dos coidados, ofrecendo unha visión ampla dende a perspectiva farmacéutica, obstétrica e antropolóxica.
Programa das Xornadas
11:00h – Avanzando cara a unha sanidade con perspectiva de xénero – Ana Prieto, licenciada en Farmacia pola Universidade de Santiago de Compostela e con ampla formación en comunicación en saúde e xestión sanitaria, abordará a necesidade de integrar unha perspectiva de xénero no sistema sanitario. A charla analizará as diferenzas de xénero na investigación médica, no acceso ás prestacións sanitarias e na representación das mulleres dentro das estruturas de poder na sanidade.
12:00h – OBSTETRIX: A Matrona dende Roma ata hoxe – Susana Yáñez, matrona e colaboradora docente na Universidade de Santiago de Compostela fará un percorrido histórico sobre a figura da matrona, dende a Antiga Roma ata a actualidade. Explorará o papel fundamental que tivo esta profesión na atención á muller e á maternidade, destacando os cambios sociais e sanitarios que influíron na súa labor ao longo dos séculos.
13:00h – A muller como coidadora: razón de existir a humanidade – Isidoro Rodríguez, doutor polas universidades de Santiago de Compostela e Haute-Bretagne (Rennes II), con formación en enfermería, acupuntura e humanidades, analizará o rol histórico da muller como principal coidadora da sociedade. A charla abordará o coidado dende unha perspectiva antropolóxica, reflexionando sobre a importancia das mulleres na conservación e transmisen do saber sanitario en diferentes culturas e momentos históricos.
Unha nova perspectiva sobre a etnografía galega. Este evento marca o inicio desta nova etapa para o Grupo Etnográfico Traxandaina, que amplía o seu campo de estudo máis alá da vestimenta tradicional para explorar outros aspectos culturais de Galicia. A través desta xornada, ponse ou foco non papel das mulleres nos coidados e na saúde ao longo da historia, un tema esencial para comprender a nosa identidade e a nosa evolución social.
As Xornadas Etnográficas buscan ofrecer un espazo de reflexión e aprendizaxe, promovendo o diálogo entre profesionais, investigadores e público xeral. Unha oportunidade única para achegarse á nosa historia dende unha perspectiva diferente e necesaria.
Sábado 15 de marzo | A Casa do Saber (Vicerreitorado da USC, Lugo) | Entrada libre ata completar aforo.
A muller como coidadora: razón de existir da humanidade
marzo 20, 2025
A través dos coidados, as mulleres transmitiron saberes imprescindibles para a supervivencia e a saúde das comunidades ao longo dos séculos. Desde a observación empírica na prehistoria ata a profesionalización da enfermaría, estas prácticas pasaron de nais a fillas, mantendo vivo un coñecemento esencial. As enfermeiras profesionais, herdeiras deste legado, continúan coidando con dedicación, aínda loitando contra os estereotipos de xénero que, durante tanto tempo, invisibilizaron a súa labor. Sen elas, a historia da saúde e do coidado humano sería incompleta.
